Ramadan is één van de belangrijkste maanden in de islamitische kalender en wordt beschouwd als een tijd van spirituele vernieuwing en verjonging. Moslims over de hele wereld vasten tijdens deze maand van zonsopgang tot zonsondergang als een vorm van toewijding aan Allah en om hun afhankelijkheid van Hem te erkennen.

Naast vasten wordt Ramadan beschouwd als een tijd van reflectie en bezinning, waarin moslims proberen hun spirituele en morele welzijn te verbeteren. Dit omvat het versterken van hun geloof, het verhogen van hun toewijding aan Allah en het verbeteren van hun relatie met de gemeenschap.
Een belangrijk aspect van Ramadan is liefdadigheid en het helpen van de minder bedeelden. Moslims worden aangemoedigd om te doneren aan goede doelen en om anderen te helpen door het delen van voedsel en middelen.

Daarnaast wordt Ramadan beschouwd als een tijd van verbroedering en sociale bijeenkomsten, waarin families en vrienden samenkomen om deel te nemen aan de iftar-maaltijden na zonsondergang. Dit biedt een gelegenheid om samen te komen en de banden tussen de gemeenschappen te versterken.

Al met al. Ramadan is een tijd van spirituele groei en toewijding aan Allah, liefdadigheid en het verbeteren van relaties met anderen. Het vasten en de andere aspecten van Ramadan bieden moslims de gelegenheid om hun spirituele en morele welzijn te verbeteren en hun band met Allah te versterken.

Hier zijn enkele belangrijke tips om de maand Ramadan op de juiste manier te benutten:

•  Intensifieer het gebed en aanbidding: Moslims moeten deze maand gebruiken om hun relatie met Allah te versterken door intensiever te bidden en meer tijd te besteden aan aanbidding.
• Versterk de spirituele en morele waarden: Ramadan is een tijd om te werken aan het verbeteren van persoonlijke en sociale waarden zoals geduld, mededogen, vergeving en respect voor anderen.
• Verminder wereldse bezigheden: Moslims zouden zich in deze maand moeten richten op spirituele activiteiten en hun tijd moeten verminderen die ze besteden aan wereldse bezigheden zoals televisie kijken en gamen.
• Intensifieer liefdadigheidswerk: Moslims moeten tijdens deze maand meer aandacht besteden aan liefdadigheidswerk en donaties doen om de minderbedeelden te helpen.
• Versterk familiebanden: Ramadan is ook een gelegenheid om de banden met familie en vrienden te versterken door samen te komen voor iftar-maaltijden en andere bijeenkomsten.
• Vermijd negatieve invloeden: Moslims zouden in deze maand moeten proberen zich te onthouden van negatieve invloeden, zoals roddelen, kritiek en andere zonden.
• Bevorder persoonlijke ontwikkeling: Ramadan biedt ook een kans om persoonlijke ontwikkeling te stimuleren door het lezen van de Koran en andere religieuze teksten, het bijwonen van religieuze lessen en het vergaren van kennis.

Kortom, de maand Ramadan biedt moslims de gelegenheid om hun spirituele en morele welzijn te verbeteren en hun band met Allah te versterken. Door het intensiveren van aanbidding, liefdadigheidswerk en het verbeteren van persoonlijke en sociale waarden kunnen moslims optimaal profiteren van deze maand.

Sophia Academy, Huis Der Wijsheid voor Islamstudies en Educatie, is opgericht in 2018 door een groep deskundigen op het gebied van diverse islamitische wetenschappen in Rotterdam.
Bij het oprichten van onze stichting hadden we twee hoofddoelen op het oog:

Ten eerste:
Informatie verschaffen aan moslims, die in Nederland, maar ook in andere landen van West-Europa leven, op basis van de originele bronnen. Het doel hiervan is dat de moslims zich hun eigen overtuiging en tradities goed eigen maken en dat ook in hun dagelijkse leven vertegenwoordigen. Op deze manier kunnen ze actief bijdragen aan de multiculturele samenleving waarin zij leven met mensen van diverse denominaties.

Ten tweede:
Antwoorden geven op allerlei vragen op het gebied van de islam van mensen, die zowel in Nederland als andere landen leven. Hierom kan eenieder die vragen heeft over de islam deze gerust stellen en op een respectvolle manier antwoorden krijgen. Desgewenst kunnen mensen op een waardige en vrije manier in dialoog gaan met diverse deskundige vrijwilligers van onze stichting en krijgen bevredigende antwoorden. Belangrijk hierbij is dat mensen, ongeacht hun afkomst, religie, ras, kleur, geslacht en levensbeschouwing, met elkaar in gesprek gaan, zonder daarbij elkaar te kwetsen en/of te overtuigen, waarbij eenieder zijn of haar culturele rijkdom behoudt, elkaar respecteert en zo een vriendelijke, liefdevolle sfeer ontstaat. Wij zijn dan ook voornemens om de kunst van het anders denken en toch samen leven vorm te kunnen geven.
Stichting Sophia Academy is meteen na haar oprichting begonnen om allerlei activiteiten te ontplooien. Wij hebben meteen een driejarig theologie programma ontwikkeld, dat uniek is in haar soort. Aanvankelijk werden de lessen life gegeven, maar na de pandemie gingen we online verder.
Wij hebben ook gedacht aan onze niet-moslim medelanders en hebben derhalve programma’s bedacht en georganiseerd, waarbij diverse deskundigen op hun vakgebied, juiste informatie op basis van de juiste bronnen aan de geïnteresseerden hebben verstrekt.
Te denken valt aan maandelijkse thee-ma-avonden, die aanvankelijk, zoals de samenstelling ook zegt, op de laatste maandagavonden van de maand een bijeenkomst wordt georganiseerd over een bepaald thema, dat samenhangt met de islam en de dagelijkse praktijk. Aanvankelijk werden deze avonden life georganiseerd, waarbij de deelnemers op een gastvrije manier ontvangen werden, maar na de pandemie gingen wij online.

Wij sturen aan belangstellenden van tevoren vastgestelde, data, thema’s en gespreksleiders en komen dan via de Zoom bij elkaar om met elkaar van gedachten te wisselen, na aanvankelijk een inleiding door een deskundige. Zo kunnen de deelnemers zich van tevoren voorbereiden en een vruchtbare dialoog tot stand brengen. Sophia Academy is dan ook van mening om deze activiteiten, die een belangrijke bijdrage levert aan onze intellectuele ontwikkeling, voort te zetten.
Er is veel belangstelling voor deze en andere activiteiten van Sophia Academy. Deze activiteiten worden ook op onze YouTube kanaal gepubliceerd en worden duizenden keren bekeken.
Momenteel zijn er meer dan 200 studenten uit meer dan 20 landen over de hele wereld, die. Op onze website kunt u meer informatie vinden over diverse activiteiten van onze stichting.
Gestaag gaan onze activiteiten dan ook uitbreiden naar gelang er belangstelling en verzoek is vanuit de publiek. Ook hebben wij diverse Certificaatprogramma’s georganiseerd zoals over Alevitisme, Koranlessen, e.a.

Tevens hebben wij een project ontwikkeld over islamitische begrippen. Meer informatie hierover kunt u ook via de link op onze website vinden. Wij zijn ook van plan om aan publicaties van onze hoofddocenten uit te geven via onze academische uitgeverij. Werkzaamheden hiervoor zijn zeer intensief gaande.
Ooit hebben de islamitische wetenschappen een opleving gekend door de vertaling van Griekse Filosofie, Indische en Sasanidische denkwijze. Hiervoor heeft de Bayt Al-Hikma tijdens de Abbasidenperiode veel werk verricht. Wij willen als Sophia Academy, Huis der Wijsheid, deze traditie hier in het Westen voort te zetten om zo een onmisbare bijdrage te leveren aan de totstandkoming van een harmonieuze, vruchtbare samenleving. Wij groeien gestaag met onze deskundige vrijwilligers en activiteiten en ik wil eenieder die zijn of haar bijdrage levert aan onze stichting en haar activiteiten van harte bedanken.
Wij zullen de nodige inspanning verrichten en moge Allah ons succes verschaffen.

Bahattin Ayyıldız,
Voorzitter van Bestuur van Sophia Academy

Een vergelijkende benadering van de christelijke en islamitische tradities

door Em. Prof. Dr. Nico Schreurs.

 

Ik ben in gesprek gegaan over de islam met Emrullah Erdem. Via zijn boeken heb ik op bescheiden schaal kennis gekregen van de islam.

Wat ik ter discussie wil stellen is of en hoe gelovigen van God/Allah door diens erbarmen, mededogen en vergeving verlossing kunnen verwachten en een uiteindelijk oordeel over hun leven.

In het christendom zijn er verschillen in de verzoenings- en verlossingsleer. Maar een gemeenschappelijk uitgangspunt is dat er van aanvang af iets is misgegaan in de verhouding van mensen met God. Dat wordt de erfzonde genoemd. De relatie met God, een relatie die idealiter er een is van harmonie en eenheid – die relatie is door de erfzonde verstoord. Gelovige mensen proberen door te leven volgens de geboden van God – de 10 geboden – of door offers te brengen die relatie te herstellen. In feite wordt de verzoening tussen God en mensen niet door mensen tot stand gebracht. Het is vooral God in zijn oneindige barmhartigheid en genade die de weg opent naar verzoening. Alleen zo kunnen gelovige aanbidders van God verlost worden uit de verstrikking in het kwaad, in veel gevallen gezien als het werk van Satan.

Dat roept de vraag op welk aandeel gelovigen hebben in de verzoening. Het is de vraag naar de vrije wil. Kan de mens de genade weigeren? Zijn mensen verantwoordelijk te houden voor hun daden? Of is alles, ook de verlossing uit het kwaad, al door God voorbestemd?

In de islam is Allah de schepper en beheerser van alles. Emrullah Erdem stelt dan ook dat Allah behalve al het goede ook het kwade heeft geschapen. Allah’s alomvattende scheppingsmacht houdt in dat Allah over alles beschikt en dat Allah een alomvattende kennis heeft van alles wat gebeurt en zal gebeuren. Is er nog ruimte voor de vrije wil van mensen? Ja, zie Soera 4, vers 79: “Het goede dat jou treft, dat komt van God/Allah en het slechte dat jou treft, dat komt van jezelf”. Toch blijft staan dat Allah alle details van een menselijk leven vaststelt en het Allah is, die de mens leidt naar goede daden. Maar tegelijkertijd schept Allah ook voor mensen de mogelijkheid, dat zij in staat zijn om het kwaad te doen. De vrije wil en de verantwoordelijkheid voor kwaad en zonde blijft zo in stand.

De katholieke geloofsleer verdedigt de vrijheid die mensen hebben, op het eerste gezicht met meer klem. Gelovigen kunnen de genade verdienen door hun goede werken. Door de sacramenten, bijvoorbeeld door het sacrament van de biecht, kunnen zij vergiffenis van hun zonden en kwijtschelding van de straf voor de zonden verkrijgen. Daar moet de biechteling wel iets voor doen. Voorwaarde voor het verkrijgen van vergeving is: een oprechte belijdenis van de zonden, een waarlijk berouwvol hart en de vaste bereidheid de boete op zich te nemen.

De Qur’an spreekt ook over vergeving door Allah en er is volgens Emrullah ook wel degelijk vrije keuze en een vrije wil van de gelovigen. Duidelijk is wel dat heil, redding, verlossing alleen van Allah komt. In de christelijke leer heeft Jezus in verzoening en verlossing een doorslaggevende rol. Jezus, (‘Isa) wordt in de Qur’an als een van de grote boodschappers en profeten genoemd (Soera 3 en Soera 19), maar zijn dood aan het kruis krijgt er geen heilsbetekenis. Voor de christelijke verzoeningsleer is Jezus’ kruisdood juist centraal in de verzoening tussen God en mensen.

Hier stuiten we op een wezenlijk verschil tussen islam en christendom. De grootste zonde tegen Allah is immers het toekennen van partners aan Allah, de Ene en Enige. De christelijke leer van de Drie-eenheid, de ene God in drie personen, is voor joden en moslims de afval van de ware Godsaanbidding. Mijn stelling is, dat in het vroege christendom de strijd om de goddelijkheid van Jezus, voortvloeit uit en het gevolg is van de belangrijke rol die Jezus vervult in de verzoening tussen God en mens, met name door zijn kruisdood. Door het zoenoffer van het kruis maakt hij de verlossing van de mensheid mogelijk.

Wie uiteindelijk gered wordt en in de tuin van het paradijs wordt opgenomen, zal blijken bij het Laatste Oordeel. Dat oordeel volgt op de verwoesting van de huidige wereld, wanneer zoals in soera 21, vers 204 staat, “Allah de hemel zal oprollen zoals geschreven rollen worden opgerold”. Niet alleen worden hemel en aarde herschapen, ook mensen zullen door de wederopstanding een nieuw leven krijgen. In de soera’s 81, 82 en 84 wordt de vernietiging van de huidige wereld en de wederopstanding beschreven. Allah heeft alle daden van mensen bewaard. Op grond daarvan worden de daden gewogen en het oordeel geveld.

De verwachting van het oordeel en het hiernamaals komen in grote lijnen overeen zoals beschreven in de Qur’an en in de bijbel en de christelijke leertraditie. Een verschil is ook hier weer de rol van Jezus bij het oordeel. In het Evangelie is Jezus zelf de rechter. Op het Westportaal van praktisch alle gotische kathedralen staat Jezus Christus als de rechter die oordeelt over de uit de dood opgewekte mensen.

Twee relevante discussiepunten dienen zich aan:

1. Welke rol speelt de vrije wil van gelovigen bij de verzoening in de relatie tussen God en mens. En welke rol speelt de vrije wil van gelovigen bij de verwerving of afwijzing van het uiteindelijke heil? Wordt die vrije keuze irrelevant of ongedaan gemaakt door Gods voorbeschikking? Om een actueel voorbeeld te noemen: is vaccinatie een ingreep van mensen in wat God al van tevoren heeft beschikt?
2. Wat is het verband tussen Gods schepping van de bestaande wereld en het hiernamaals? Het oordeel veronderstelt een continuïteit tussen de huidige en de nieuwe wereld. Hoe kan anders verantwoordelijkheid geëist worden en een scheiding van goeden en slechten plaats vinden. Als er continuïteit is, hoe ziet de tussentijd er dan voor mensen uit totdat zij uit de dood worden opgewekt? Overbruggen de individuele mensen die tijdspanne als ziel zonder lichaam? Of gaan de uitverkorenen en de martelaren al direct na hun dood naar het paradijs en de verdoemden en afvalligen direct na hun dood naar de hel?

Hiervoor verwijzen wij u naar onze YouTube kanaal waar wij dit uitgebreid besproken hebben.

Nico Schreurs, 25 oktober 2021.

Is dus Nederland een beter moslimland dan Turkije of Marokko?

‘Kun je in Nederland goed moslim zijn?’, zo vroeg ik een Turk alhier. Ja, zei hij, en, zo voegde hij
eraan toe: op het punt van de afwezigheid van corruptie was Nederland eigenlijk een beter moslimland
dan Turkije. In Turkije hoor je dit over de Scandinavische landen.
Zijn de islamitische landen wel zo islamitisch en Westerse landen zo on-islamitisch? Over dat thema
hebben de Amerikaanse wetenschappers Hossein Askari en Scheherade Rehman een artikel
geschreven met de titel ‘Hoe islamitisch zijn islamitische landen” (‘How Islamic are Islamic
countries?’, verschenen in Global Economy Journal 2010). In Turkije is daarover een discussie
ontbrand.
De schrijvers proberen de vraag te beantwoorden door de principes van islamitische ethiek te
bestuderen en aan de hand daarvan criteria op te stellen waarmee ze goed islamitisch gedrag kunnen
meten. De principes van de islamitische ethiek worden afgeleid uit de Koran en de Hadith en uit de
regels van de islamitische interpretatieleer. Het grondprincipe is de liefde voor God en zijn schepping.
Met zijn schepping heeft de mens van God zijn waardigheid gekregen, de basis van de mensenrechten.
Dan hoort daarbij het oerverbond tussen God en mens, waarin de mens God als zijn heer erkent. Op
die basis is de mens aangesteld als rentmeester over de schepping. Uit alle bronnen blijkt dat hieruit
principes zijn besloten van eerlijkheid en rechtvaardigheid, waarop concrete regels berusten voor
contractbescherming, rechtvaardige prijzen, goed gedrag tussen koper en verkoper en sociale
gerechtigheid in het algemeen. De koran bekritiseert uitdrukkelijk corruptie. De auteurs ontwerpen op
basis hiervan een ‘index van islamiticiteit’, waarmee je de graad van echt islamitisch gedrag van een
land kunt meten. En wat blijkt dan? Dan blijkt dat de westerse landen zich veel beter islamitisch
gedragen dan de islamitische landen. Het beste islamitische land volgens de normen van de index is
Nieuw-Zeeland. Nederland staat op de negende plaats. Turkije staat op plaats 103. Het
hoogstgeplaatste land is Maleisië op plaats 38. Wat willen de auteurs hiermee zeggen? Heel principieel
willen zij zeggen dat, wanneer bijvoorbeeld de landen in het Midden-Oosten achterlopen bij het
Westen op het gebied van sociale rechtvaardigheid, dit niet komt omdat zij islamitisch zijn, maar juist
omdat ze niet islamitisch zijn. Het is dus niet de schuld van de islam! De auteurs roepen hervorming
van de islam op tot een hervorming van binnenuit om zo islamitisch te kunnen moderniseren.
Sommigen geloven er niet in. Prof. Dr. Yasin Ceylan, oud-hoogleraar islamitische filosofie in Ankara,
zegt in zijn in Pencere TV verschenen, op internet te vinden artikelen ‘Hangi islam’ (‘Welke islam?’
en ‘Islamca(!) yaşayan Non-Muslimler’ (‘Islamitisch (!) levende niet-moslims’), dat het probleem bij
de islam zelf ligt. Voor mij is van belang of het de islamitische wereld lukt de modernisering op een
eigen manier vorm te geven en wel zo, dat het Westen op zijn beurt daar weer iets van kan leren. Dat
is echte interculturele uitwisseling.

Gerrit Steunebrink
Oud-docent godsdienst- en cultuurfilosofie RU Nijmegen